Rynek w Rybniku

---

Wybrane kamienice

Pierzeja północna

Na Rynku 1 znajduje się trójkondygnacyjna kamienica, która została wzniesiona w pierwszej połowie XIX wieku. Pierwotnie budynek był niższy o jedną kondygnację, charakteryzował się dachem łamanym oraz fasadą ze szczytem od strony rynku. W 1925 roku kamienica została nadbudowana, co wiązało się ze zmianą wystroju fasady na taki, który oddaje ducha klasycyzującego modernizmu. Wtedy też dodano do dekoracji fasady tympanon oraz pilastry. Budynek przetrwał w tym stanie do dzisiaj, a na parterze wciąż zachowały się fragmenty XIX-wiecznych sklepień.

Rynek 2 to reprezentant klasycystycznej architektury XIX wieku. To piętrowa kamienica, która jednak w początkach obecnego dziesięciolecia została gruntownie przebudowana. Mimo to, fasada wciąż nawiązuje charakterem do swojego pierwotnego kształtu.

Natomiast przy Rynku 4 znajduje się kolejna piętrowa klasycystyczna kamienica, która mimo pewnych przekształceń na parterze oraz dachu, zachowała oryginalne elewacje z obramieniami okien. Na początku XX wieku w budynku mieścił się sklep Franza Mateyki, później dom towarowy W. Rahmera, a w okresie międzywojennym działał tu sklep Jana Nogi.

Pierzeja wschodnia

Na Rynku 5 usytuowany jest budynek, który stanowił dom towarowy Emila Pragera, wybudowany pod koniec pierwszej dekady XX wieku. Jego styl to wczesnomodernistyczny, a budowa zrealizowana została przez firmę P. Martiny’ego. Specjalnością budynku są wielkie okna wystawowe na pierwszym piętrze oraz dekoracyjny szczyt.

Również Rynek 6 kryje w sobie dwupiętrową kamienicę z II połowy XIX wieku, która pierwotnie była neorenesansowa. W późniejszym okresie, fasada została pozbawiona niemalże wszystkich dekoracji neorenesansowych, przez co budynek stracił swój stylowy charakter.

Kolejna kamienica o numerze Rynek 7, również z XIX wieku, wyróżnia się piętrową strukturą oraz klasycyzującą fasadą. Została gruntownie przebudowana w latach 90. XX wieku, ale zachowano oryginalną elewację od strony Rynku. Obecnie mieści się tu regionalna redakcja „Dziennika Zachodniego”.

Rynek 8 to kamienica z II połowy XIX wieku, która pierwotnie była neorenesansowa, jednak w późniejszym czasie niemal całkowicie utraciła swój zewnętrzny wystrój. Zachowała się jedynie attyka w formie balustrady, która jest zwieńczona rzeźbą o nieokreślonej postaci.

Na Rynku 9 znajduje się XIX-wieczna kamienica o późnoklasycystycznej fasadzie, która doczekała się zachowanego dekoracyjnego fryzu. Do 2018 roku siedzibą tej kamienicy był McDonald’s.

Natomiast Rynek 10 to kolejna XIX-wieczna kamienica, która przeszła znaczną metamorfozę, najprawdopodobniej w okresie międzywojennym. Zmieniono ją w duchu klasycyzującego modernizmu, co sprawiło, że jej wygląd stał się zbliżony do budynku znajdującego się pod numerem 1. Obecnie w budynku tym mieści się Bank Spółdzielczy.

Pierzeja południowa

Na Rynku 13 znajduje się zabytkowa kamienica z II połowy XIX wieku, która ze względu na bogato zdobioną fasadę przypomina pałac. Jej dekoracje przyciągają wzrok dzięki stiukowym fryzom, obramieniom okien, neorenesansowemu wykuszowi w centralnej osi oraz balustradowej attyce. Architektura budynku w pewnym stopniu nawiązuje do włoskich renesansowych pałaców.

Pierzeja zachodnia

Rynek 14 to kolejna XIX-wieczna kamienica, z charakterystyczną pięcioosiową fasadą oraz centralną osią zwieńczoną tympanonem. W latach 90. XX wieku przeszła gruntowną przebudowę, aby stać się siedzibą restauracji, ale zachowano zachowane oryginalną fasadę oraz mury obwodowe.

Kamienica z Rynku 15 jest najprawdopodobniej najstarszym obiektem na rynku. Jak podaje Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, budynek został wzniesiony pod koniec XVIII wieku, stając się jednym z pierwszych murowanych domów w Rybniku, chociaż inne źródła podają początek wieku XIX. Kamienica skierowana szczytem w stronę rynku, nakryta jest dachem naczółkowym, odznacza się klasycystycznym stylem oraz częściowo odtworzonym wystrojem fasady. W narzucie oryginalny zdobiony drewniany portal, usytuowany od strony rynku, a wnętrza były wielokrotnie przekształcane.

Na Rynku 17 znajduje się kamienica, która pierwotnie była klasycystyczna i pochodzi z XIX wieku. W okresie międzywojennym przeszła gruntowną przebudowę, w której podwyższono ją o jedną kondygnację, a pierwotna fasada, przypominająca nieco budynek przy Rynku 14, została przekształcona w duchu surowego funkcjonalizmu. W budynku przetrwały sklepienia na parterze.

Ostatnim obiektem jest budynek wzniesiony w 1823 roku, który pełnił rolę miejskiego ratusza. Jest to piętrowa budowla o pięciu osiach z klasycystyczną fasadą, którą cechują charakterystyczne cechy, w tym wieża centralna. Wnętrza, parter i wejście do budynku uległy częściowym przekształceniom. Obecnie znajduje się w nim Urząd Stanu Cywilnego oraz Muzeum Miejskie.

---

Oceń: Rynek w Rybniku

---