Rybnik to główna stacja kolejowa w tym mieście oraz w regionie ROW. Znajduje się ona w Śródmieściu, co czyni ją centralnym punktem komunikacyjnym. Stacja ta, usytuowana przy ulicy Dworcowej, została sklasyfikowana przez PKP jako dworzec aglomeracyjny, co podkreśla jej istotną rolę w lokalnym ruchu kolejowym.
Rybnik, jako największy dworzec w okolicy, pełni funkcję nie tylko transportową, ale również integracyjną dla mieszkańców i przyjezdnych. Oferuje bogatą infrastrukturę oraz dostęp do różnorodnych połączeń kolejowych, co znacznie ułatwia poruszanie się w regionie.
Ruch pasażerski
Ruch pasażerski na stacji kolejowej w Rybniku odgrywa istotną rolę w regionalnym transporcie. W ciągu ostatnich lat, liczba pasażerów oraz roczna wymiana biletów znacznie się zmieniała, co może być interesujące dla osób analizujących rozwój transportu kolejowego w Polsce.
| Rok | Roczna wymiana | Pasażerska wymiana na dobę | Miejsce w Polsce |
|---|---|---|---|
| 2017 | 657 000 | 1 800 | Brak |
| 2018 | 840 000 | 2 300 | Brak |
| 2019 | 1 020 000 | 2 800 | 96 |
| 2020 | 694 000 | 1 900 | 82 |
| 2021 | 803 000 | 1 900 | 87 |
| 2022 | Brak | 3 100 | Brak |
Warto zauważyć, że zmiany te wpływają na ranking stacji w skali kraju oraz odzwierciedlają ogólny trend podróżowania koleją.
Historia
Początki
Stacja kolejowa w Rybniku zainaugurowała swoją działalność 1 października 1856 roku, kiedy to otwarto odcinek kolejowy prowadzący z Nędzy do Rybnika. Tego dnia rozpoczęto również funkcjonowanie fragmentu trasy z Czernicy, przez Rydułtowy i Rybnik, aż do Orzesza. W początkowych latach istnienia, stacja nie cieszyła się dużą popularnością wśród lokalnej społeczności, przyczyną czego był dominujący przewóz towarowy w mieście.
W 1870 roku stacja otrzymała nową nastawnię, a rok później wybudowano perony wyspowe, które zostały utwardzone żwirem. Dwa lata później, w 1872 roku, powstała budka strażnicza, a w kolejnych latach dach dworca pokryto dachówkami i zbudowano drewnianą rampę.
Wszystkie te inwestycje przyciągnęły mieszkańców do korzystania z dworca kolejowego, co miało swoje odzwierciedlenie w statystykach. W 1876 roku liczba przewiezionych pasażerów w Rybniku przekroczyła 63 tysiące.
W 1884 roku stacja została skomunikowana z Żorami przez Orzesze, aczkolwiek niska frekwencja na tym odcinku była efektem długiego czasu przejazdu. W 1912 roku otwarto odcinek Rybnik – Leszczyny, co z kolei umożliwiło bezpośrednie połączenie z Katowicami. W 1913 roku uruchomiono skrót, który łączył stację Rybnik z Jejkowicami i Suminy. W 1936 roku mieszkańcy uzyskali szybkie połączenie z Żorami przez Gotartowice i Szczejkowice – a dwa lata później linia została przedłużona do Pszczyny.
Potężny wybuch w 1921 r.
22 czerwca 1921, około godziny 18:15, w sąsiedztwie dworca doszło do potężnej eksplozji, rezultatu wybuchu ośmiu ton materiałów wybuchowych załadowanych w czterech wagonach stojących na bocznicy. Te niebezpieczne ładunki były na godzinę przed wybuchem przyczepione do pociągu towarowego, który miał wkrótce wyruszyć w drogę.
Wybuch spowodował ogromne zniszczenia w promieniu kilku setek metrów od epicentrum. Dwie osoby spośród czterech, które zginęły w wyniku wybuchu, były powstańcami śląskimi pilnującymi towaru. W rezultacie zdarzenia, dwanaście osób zostało rannych, a przyczyny tej tragicznej eksplozji nigdy nie zostały ustalone.
Czasy współczesne
W latach 2006–2010 dworzec kolejowy przeszedł istotny remont, którego celem była poprawa jego stanu. PKP S.A. Oddział Dworce Kolejowe zajęły się wymianą pokrycia dachu, stolarki okiennej oraz instalacji systemu oddymienia w klatkach schodowych. Remont objął także odnowienie toalet oraz wykonanie nowej elewacji. Na placu przed budynkiem pojawiło się również miejsce postojowe dla osób z niepełnosprawnościami oraz nowy system identyfikacji wizualnej. Wejście do dworca zyskało nowoczesny zegar elektroniczny.
W styczniu 2015 roku PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zakończyły prace nad podziemnym przejściem na stacji Rybnik, które łączy dzielnicę Śródmieście z dzielnicą Meksyk. W realizacji tego projektu wymieniono całe oświetlenie i wyremontowano schody prowadzące do korytarza.
W latach 2017–2018 modernizowane były perony, podwyższając perony 1 i 2 do wysokości 0,76 metra. Zainstalowano nową nawierzchnię, oświetlenie oraz odnowiono małą architekturę (ławki, tablice informacyjne, oznakowanie), co znacznie zwiększyło komfort oraz bezpieczeństwo dla podróżnych. Dodano windy oraz platformę dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych.
W październiku 2018 roku zmodernizowano system informacyjny w rybnickim dworcu, usuwając starą paletową tablicę informacyjną, na jej miejsce wprowadzono nowoczesne ekrany elektroniczne, które informują o ruchu pociągów, ich opóźnieniach oraz stacjach, na których będą się zatrzymywać.
Infrastruktura
Dworzec kolejowy w Rybniku to istotny element lokalnej infrastruktury, oferujący różnorodne udogodnienia dla podróżnych. W wnętrzu obiektu znajdują się kasy biletowe, punkt informacyjny, salonik prasowy oraz kawiarnia, co znacznie podnosi komfort korzystania z dworca.
Co istotne, w budynku mieści się również komisariat Straży Ochrony Kolei, który dba o bezpieczeństwo pasażerów. Rybnik jest jednym z nielicznych dworców w okolicy, które zostały niedawno odnowione, co przyciąga uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Obiekt dysponuje trzema peronami, do których dostęp możliwy jest za pośrednictwem przejścia podziemnego, co ułatwia poruszanie się pomiędzy różnymi liniami kolejowymi. Dodatkowo, pomiędzy torami przy peronach 1 i 2 znajduje się tor przelotowy, przeznaczony dla pociągów towarowych, co zwiększa wydajność operacyjną dworca.
Na terenie stacji zlokalizowane są także dodatkowe tory boczne, które służą do postoju oraz manewrowania pociągami. Co więcej, w sąsiedztwie dworca znajduje się lokomotywownia z obrotnicą, co stanowi dodatkowy atut tej ważnej infrastruktury kolejowej.
Połączenia
Połączenia regionalne
Rybnik jako istotny punkt komunikacyjny w regionie, zapewnia bogatą ofertę połączeń kolejowych, obsługiwanych przez Koleje Śląskie. Oferują one codzienne kursy na kilku kluczowych trasach:
- s17 Gliwice – Rybnik,
- s7 Katowice – Rybnik – Racibórz,
- s71 Katowice – Rybnik – Wodzisław Śląski – Chałupki – Bohumin,
- s72 Rybnik – Pszczyna.
Dodatkowo, w weekendy podróżni mogą korzystać z następujących połączeń:
- s75 Gliwice – Knurów – Rybnik – Chybie – Bielsko-Biała – Żywiec,
- s76 Gliwice – Knurów – Rybnik – Chybie – Wisła Głębce.
Poza połączeniami regionalnymi, Rybnik jest również obsługiwany przez długodystansowe pociągi oferowane przez PKP Intercity. W rozkładzie jazdy na rok 2023/2024, stacja Rybnik obsługuje następujące codzienne kursy:
- InterCity SILESIA Praga – Warszawa,
- InterCity POLONIA Wiedeń – Warszawa,
- InterCity SOBIESKI Wiedeń – Gdynia,
- InterCity PORTA MORAVICA Graz – Przemyśl Główny,
- InterCity SZYNDZIELNIA Bielsko-Biała Główna – Ustka,
- InterCity HALNY Zakopane/Bielsko-Biała Główna – Bydgoszcz Główna.
W sezonie letnim dostępne są również wakacyjne połączenia, które obejmują:
- TLK WYDMY Bohumin – Łeba/Hel,
- TLK PIRAT Bielsko-Biała Główna – Kołobrzeg,
- TLK WOLIN Bielsko-Biała Główna – Świnoujście.
Podsumowując, oferta połączeń kolejowych z Rybniku jest kompleksowa, spełniając potrzeby zarówno lokalnych pasażerów, jak i turystów.
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Rybnik Towarowy | Rybnik Rymer | Rybnik Piaski | Rybnik Niewiadom | Rybnik Paruszowiec | Rybnik Gotartowice | Rybnik NiedobczyceOceń: Rybnik (stacja kolejowa)