Józef Pinior

---

Życiorys

Wykształcenie i praca zawodowa

Urodził się jako syn Antoniego oraz Eleonory. W 1978 roku ukończył studia na Wydziale Prawa i AdministracjiUniwersytetu Wrocławskiego. Dwa lata później zrealizował program Podyplomowego Studium Etyczno-Religioznawczego na tej samej uczelni. W 1994 roku obronił dyplom na Szkole Nauk Społecznych, która działa przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Dodatkowo, w latach 1993–1994 przebywał jako stypendysta w New School University w Nowym Jorku. Przez okres od 1986 do 1989 roku był doktorantem na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

Na początku swojej kariery zawodowej, w latach 1978–1981, pracował jako tłumacz w Wydziale Operacji Zagranicznych dolnośląskiego oddziału Narodowego Banku Polskiego. Następnie w 1989 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Wrocławskim jako pracownik naukowy, a od 1994 roku związał swoje życie zawodowe z Akademią Ekonomiczną we Wrocławiu. Od 1997 roku był również nauczycielem akademickim w Wyższej Szkole Zarządzania i Finansów we Wrocławiu.

Działalność polityczna w PRL

Od jesieni 1980 roku rozpoczął swoją działalność jako działacz NSZZ „Solidarność”, będąc jednym z założycieli komitetu pracowniczego w wrocławskim oddziale NBP. Organizował, wspólnie z Władysławem Frasyniukiem, struktury „Solidarności” w regionie Dolnego Śląska. W 1981 roku delegowany jako reprezentant na I Wojewódzki Zjazd Delegatów Regionu Dolny Śląsk, a także uczestniczył w I Krajowym Zjeździe Delegatów. W dniu 3 grudnia 1981 roku wypłacił z banku fundusze „Solidarności” w wysokości 80 milionów złotych i zdeponował je u arcybiskupa Henryka Gulbinowicza, co później doprowadziło do sankcji prawnych i nakazu zwrotu tej sumy z powodu represji politycznych.

Po ogłoszeniu stanu wojennego, ukrywał się oraz był poszukiwany listem gończym. Od września 1982 roku reprezentował Dolny Śląsk w Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej, a 25 kwietnia 1983 roku został tymczasowo aresztowany. W maju 1984 roku skazany na 4 lata pozbawienia wolności, jednak już w lipcu tego samego roku został zwolniony w ramach amnestii. W 1984 roku Amnesty International uznała go za więźnia sumienia. W latach 1986-1989 był aktywnym członkiem jawnej Tymczasowej Rady „Solidarności”.

Działalność polityczna w III RP

W lutym 1990 roku, w wyniku różnic programowych, został usunięty z PPS-RD i założył nowy trockistowski projekt, Socjalistyczny Ośrodek Polityczny. W latach 1996–1999 należał do Unii Pracy, gdzie od 1998 do 1999 pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. W latach 2002-2003 był pełnomocnikiem wojewody dolnośląskiego ds. referendum unijnego, a następnie zajmował się sprawami europejskimi do 2004 roku.

W 2004 roku postanowił kandydować do Parlamentu Europejskiego, gdzie uzyskał mandat jako przedstawiciel Komitetu Wyborczego Socjaldemokracji Polskiej z wynikiem 18 381 głosów w okręgu dolnośląskim i opolskim. Został wiceprzewodniczącym Podkomisji Praw Człowieka. W 2009 roku startował w kolejnych wyborach do Parlamentu Europejskiego, lecz nie odniósł sukcesu. W 2011 roku, jako bezpartyjny kandydat do Senatu z ramienia Platformy Obywatelskiej, zdobył mandatu senatorskiego, uzyskując 40 703 głosy. W Senacie był aktywnym członkiem Komisji Praw Człowieka oraz Komisji Spraw Unii Europejskiej. Jednak w 2015 roku nie zdołał ponownie uzyskać mandatu senatorskiego, przegrywając z Jarosławem Obremskim. Po tych wydarzeniach włączył się w działalność Komitetu Obrony Demokracji.

Postępowania karne

29 listopada 2016 roku, Józef Pinior został zatrzymany przez agentów Centralnego Biura Antykorupcyjnego wraz z grupą innych osób. W wyniku tego zatrzymania, prokurator z Prokuratury Krajowej postawił mu dwa zarzuty dotyczące popełnienia przestępstw korupcyjnych, jednak polityk nie przyznał się do winy. Sąd w tej sprawie nie uwzględnił wniosku o tymczasowe aresztowanie Piniora.

28 lutego 2020 roku, sąd pierwszej instancji orzekł w tej sprawie, nieprawomocnie uznając go za winnego, a wymierzając karę wynoszącą 1 rok i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wyrok ten został potwierdzony przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w marcu 2021 roku. Po pewnym czasie, Józef Pinior uzyskał możliwość odbywania kary w systemie dozoru elektronicznego. Natomiast 24 listopada 2022 roku, Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną w tej sprawie.

W międzyczasie, 30 sierpnia 2021 roku, w oddzielnym postępowaniu karnym, Pinior również został nieprawomocnie skazany w pierwszej instancji na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności za poświadczanie nieprawdy w oświadczeniach majątkowych. Warto jednak podkreślić, że w tym postępowaniu uniewinniono go z zarzutu oszustwa. 22 listopada 2022 roku, w wyniku prawomocnego wyroku, ukarano go za poświadczanie nieprawdy w oświadczeniach majątkowych na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym jej zawieszeniem na roczny okres próbny.

Niestety, 26 lutego 2024 roku, Pinior został ponownie zatrzymany przez funkcjonariuszy CBA, którzy przedstawili mu nowe zarzuty korupcyjne, związane z powoływaniem się na nieuzasadnione wpływy wśród urzędników państwowych. W związku z tym postępowaniem prokurator nałożył na niego m.in. dozór policji oraz zakaz kontaktowania się z niektórymi osobami.

Odznaczenia i upamiętnienie

Józef Pinior jest osobą odznaczoną licznymi wyróżnieniami.

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2011),
• Złoty Krzyż Zasługi (2003),
• Kawaler Legii Honorowej (Francja, 2015).

Warto również wspomnieć o upamiętnieniu Józefa Piniora w kulturze. W filmie 80 milionów z 2011 roku, rolę tej wybitnej postaci zagrał aktor Krzysztof Czeczot.

---

Oceń: Józef Pinior

---