Piotr Paleczny, znany polski pianista oraz pedagog muzyczny, przyszedł na świat 10 maja 1946 roku w Rybniku. W trakcie swojej kariery, zyskał uznanie jako wybitny artysta, zdobywając wiele prestiżowych nagród w międzynarodowych konkursach pianistycznych. Wśród jego osiągnięć wyróżnia się III nagroda zdobyta podczas VIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie w 1970 roku.
Od roku 1993 Piotr Paleczny pełni rolę dyrektora artystycznego Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego, wydarzenia, które odbywa się w Dusznikach-Zdroju. Jego umiejętności oraz pasja do muzyki przyczyniają się do promowania dziedzictwa Fryderyka Chopina oraz inspirują kolejne pokolenia pianistów.
Życiorys
Wykształcenie i udział w konkursach
Piotr Paleczny, syn Tadeusza, rozpoczął swoją muzyczną edukację w Państwowej Szkole Muzycznej I i II stopnia w Rybniku, gdzie kształcił się w latach 1953–1964. Następnie, w latach 1964–1970, studiował najpierw w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, a później w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie, gdzie miał zaszczyt uczyć się pod okiem prof. Jana Ekiera.
W trakcie swojej edukacji oraz zaraz po jej zakończeniu, odniósł szereg znaczących sukcesów w prestiżowych konkursach pianistycznych, w tym:
- Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny w Sofii (1968) – I nagroda,
- Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny w Monachium (1969) – III nagroda,
- VIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (1970) – III miejsce oraz nagroda Towarzystwa im. Fryderyka Chopina za najlepsze wykonanie poloneza,
- Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny w Pleven (1972) – złoty medal,
- Festiwal Młodych Solistów w Bordeaux (1972) – Grand Prix i złoty medal.
Międzynarodowa kariera
Po tych licznych sukcesach przyszedł czas na międzynarodowy debiut. Artysta koncertował w wielu krajach na różnych kontynentach, występując z renomowanymi orkiestrami. Od 1993 roku pełni także rolę dyrektora artystycznego Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach-Zdroju. W styczniu 2010 roku miał zaszczyt zagrać koncert w gmachu Sejmu RP, upamiętniający 200. rocznicę urodzin Fryderyka Chopina.
Pianista regularnie zasiada w jury znaczących konkursów muzycznych. W latach 1985–2021 był jurorem Konkursów Chopinowskich, a od 2004 roku pełni także rolę dyrektora artystycznego Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy. Oprócz tego jurorem był w takich prestiżowych wydarzeniach jak Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny w Leeds, Międzynarodowy Konkurs Muzyczny w Genewie, Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny w Hamamatsu, Międzynarodowy Mistrzowski Konkurs Pianistyczny im. Artura Rubinsteina oraz Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Palomy O’Shea w Santander.
Oprócz kariery wykonawczej, Piotr Paleczny jest również szanowanym nauczycielem muzycznym. Prowadzi klasę fortepianu na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie oraz organizuje kursy mistrzowskie w różnych krajach. W 1998 roku uzyskał tytuł naukowy profesora. Jego repertuar obejmuje w szczególności dzieła kompozytorów polskich, takich jak Chopin, Paderewski, Lutosławski oraz Szymanowski, jak również utwory wielkich mistrzów, w tym Johannesa Brahmsa, Modesta Musorgskiego i Milija Bałakiriewa. W jego dorobku znajdują się liczne nagrania dla rozmaitych wytwórni muzycznych. W 2017 roku został wyróżniony Złotym Fryderykiem, co stanowi ukoronowanie jego niezwykłych osiągnięć artystycznych.
Tytuły i odznaczenia
Piotr Paleczny, uznawany za wybitnego artystę, w swoim dorobku ma liczne odznaczenia i tytuły, które stanowią świadectwo jego osiągnięć oraz wkładu w kulturę i sztukę.
- w 1974 roku, z okazji jubileuszu Polski Ludowej, otrzymał Złoty Krzyż Zasługi,
- w 1976 roku, z rąk Stefana Olszowskiego, otrzymał dyplom Ministra Spraw Zagranicznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,
- 3 listopada 1995 roku, prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Wałęsa odznaczył go Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski,
- 17 października 2001 roku, został odznaczony przez prezydenta RP Aleksandra KwaśniewskiegoKrzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski,
- w 2005 roku, uhonorowano go Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”,
- w 2013 roku, otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Bydgoszcz,
- 5 maja 2022 roku, nadano mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina,
- 22 września 2022 roku, uhonorowano go tytułem Honorowego Obywatela Miasta Rybnika.
Przypisy
- Uchwała Rady Miasta 958/LV/2022. bip.um.rybnik.eu, 22.09.2022 r. [dostęp 25.10.2023 r.]
- Maestro Piotr Paleczny otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina [online], Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina [dostęp 18.06.2022 r.]
- Złoty Fryderyk 2017 dla Piotra Palecznego!. filharmonia.pl. [dostęp 16.08.2020 r.]
- prof. zw. Piotr Paleczny. chopin.edu.pl. [dostęp 14.05.2016 r.]
- Małgorzata Kosińska: Piotr Paleczny. culture.pl. [dostęp 14.05.2016 r.]
- Piotr Paleczny: discography. discogs.com. [dostęp 14.05.2016 r.]
- Piotr Paleczny: discography. allmusic.com. [dostęp 14.05.2016 r.]
- a b c Piotr Paleczny. chopin.nifc.pl. [dostęp 14.05.2016 r.]
- M.P. z 2002 r. nr 1, poz. 17.
- M.P. z 1996 r. nr 11, poz. 117 „Za wybitne zasługi dla kultury polskiej oraz osiągnięcia w pracy artystycznej”.
- Odznaczenia dla artystów Filharmonii Narodowej. prezydent.pl, 05.11.2001 r. [dostęp 06.03.2010 r.]
- Odznaczenia dla wybitnych twórców i działaczy kultury. „Dziennik Polski”. Nr 175 (9456), s. 2, 26.07.1974 r.
- Dziennik Polski, r. XXXII, nr 165 (10037), s. 2.
- Dybowski 2005, s. 284.
- Dybowski 2005, s. 283.
- Dybowski 2005, s. 281.
- Wysocki 1987, s. 100.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Paweł Kapuła | Tomasz Osiecki | Thomas Godoj | Tadeusz Federowski | Aleksander Gołębiowski (artysta kabaretowy) | Joanna Konarzewska | Grubson | Jacek Niedziela-Meira | Sławomir Chrzanowski (dyrygent) | Maria Śliwa | Czesław Podleśny | Robert Korólczyk | Olek Krupa | Zofia de Ines-Lewczuk | Wiesław Pieregorólka | Czesław Gawlik | Anna Janko | Fabian Filiks | Adrian Wieczorek | Edward SpyrkaOceń: Piotr Paleczny