Zbigniew Marian Kadłubek, urodzony 22 stycznia 1970 roku w Rybniku, to renomowany polski filolog klasyczny oraz komparatysta. Jego dokonania obejmują także działalność jako eseista, tłumacz i pisarz. Kadłubek ma na swoim koncie tytuł doktora habilitowanego nauk humanistycznych, a obecnie pełni rolę profesora uczelni w Katedrze Literatury Porównawczej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Warto zauważyć, że od 1 października 2018 roku do 30 września 2023 roku, Zbigniew Kadłubek pełnił zaszczytną funkcję dyrektora Biblioteki Śląskiej w Katowicach, gdzie swoje umiejętności i wiedzę wykorzystał dla dobra kulturalnego regionu. Jego wkład w rozwój literatury i kultury porównawczej w Polsce jest nieoceniony.
Życiorys
Zbigniew Kadłubek jest uznawanym naukowcem, który rozpoczął swoją edukację akademicką od studiów z zakresu filologii klasycznej. Ukończył je na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, gdzie w roku 1997 uzyskał tytuł magistra. Wyróżniający się w swoich badaniach, w 2001 roku zakończył studia III stopnia, zdobywając doktorat z literaturoznawstwa za dysertację zatytułowaną Barok w poezji nowołacińskiej na Śląsku.
Jego dalsza kariera naukowa zaowocowała uzyskaniem w 2011 roku stopnia doktora habilitowanego. Oparł go na dorobku naukowym oraz pracy dyplomowej pt. Święta Medea. W stronę komparatystyki pozasłownej. Dzięki swoim osiągnięciom, Z. Kadłubek został profesorem na wydziale, na którym studiował, a jego wiedza i zaangażowanie zyskały uznanie w licznych kręgach akademickich.
Kadłubek jest aktywnym członkiem wielu organizacji, takich jak Komisja Historycznoliteracka PAN w Katowicach, kapituła Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz”, oraz Towarzystwo Literackie im. T. Parnickiego. Jego zaangażowanie obejmuje również międzynarodowe towarzystwa, takie jak CompaRes – International Society for Iberian-Slavonic Studies oraz Johannes-Bobrowski-Gesellschaft e.V. Ponadto, pełni funkcję prezesa Stowarzyszenia Przyjaciół Uniwersytetu Śląskiego.
W 2015 roku Zbigniew Kadłubek był liderem listy kandydatów z komitetu Zjednoczeni dla Śląska, nawet udało mu się zdobyć 5010 głosów. W 2018 roku, po wygranym konkursie, został dyrektorem Biblioteki Śląskiej w Katowicach, co dobitnie świadczy o jego wpływie na rozwój kultury i nauki w regionie.
Twórczość
Zbigniew Kadłubek to wybitny autor, który zgłębia zarówno dawne, jak i współczesne aspekty kultury Śląska. Jego zainteresowania obejmują różnorodne dziedziny, w tym retorykę, literaturę średniowieczną oraz niemiecki ekspresjonizm. W jego dorobku znajdują się dwie książki dotyczące teologii św. Piotra Damianiego (1007–1072).
Wraz z Tadeuszem Sławkiem redaguje serię przekrojową pod tytułem „Civitas Mentis”, w której prezentowane są istotne zagadnienia z zakresu komparatystyki. Wspólnie z prof. Aleksandrą Kunce opracował zbiór esejów pod nazwą „Myśleć Śląsk”, który został wydany w Katowicach w 2007 roku.
Kadłubek jest również autorem „Listów z Rzymu”, książki napisanej w języku śląskim, opublikowanej w Katowicach w 2008 roku. Działał jako współpracownik Laboratorium Dramatu Tadeusza Słobodzianka w Warszawie, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój polskiej dramaturgii.
W 2010 roku na rynku literackim zadebiutowała jego praca podejmująca temat nowej komparatystyki pt. „Święta Medea. W stronę komparatystyki pozasłownej”. Książka ta została wyróżniona nominacją do Nagrody Literackiej Gdynia w 2011 roku w kategorii „eseistyka”. Dodatkowo, w 2011 roku pod jego redakcją ukazał się projekt „99 książek, czyli mały kanon górnośląski”, którego wydawcą była Księgarnia św. Jacka z Katowic.
Publikacje
Twórczość literacka i naukowa
Zbigniew Kadłubek jest autorem wielu znaczących dzieł literackich oraz naukowych, które są dowodem jego pasji i wiedzy. Jego publikacje obejmują:
- Oczy Charibelli: ślady petrarkizmu w siedemnastowiecznej łacińskiej poezji śląskiej, zapewniające wnikliwą analizę, wspólnie z Dariuszem Rottem, Fundacja „Pallas Silesia”, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Katowice-Pszczyna 2004, ISBN 83-914893-4-5,
- Rajska radość. Św. Piotr Damiani, wydanie przygotowane przez Wydawnictwo Gnome, Katowice 2005, ISBN 83-87819-04-2,
- Św. Piotr Damiani, kolejna istotna praca, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006, ISBN 83-7318-649-2,
- Myśleć Śląsk: wybór esejów, w kooperacji z Aleksandrą Kunce, posł. Aleksander Nawarecki, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2007, ISBN 83-226-1594-9,
- Listy z Rzymu, dostępne w Księgarni św. Jacka, Katowice 2008, ISBN 978-83-7030-619-9,
- Święta Medea: w stronę komparatystyki pozasłownej, wydana przez Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2010, ISBN 978-83-226-1922-3.
Redakcja, współredakcja, opracowania, przekłady (wybór)
W zakresie redakcji i współredakcji, Kadłubek również wniósł istotny wkład:
- Bradius V. Maurus III, Autumni Silesiaci: haicua latina / Śląska jesień: łacińskie haiku, gdzie odgrywał kluczową rolę jako redaktor, przekł. [z łac.] i oprac. wraz z Dariuszem Rott, Fundacja „Pallas Silesia”, Katowice 2001, ISBN 83-911767-7-0,
- Dystans i zaangażowanie: wspólnota, literatura, doświadczenie. Antologia przekładów, w podziale redakcyjnym z Tadeuszem Sławkiem, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008, ISBN 978-83-226-1734-2,
- Genius loci: studia o człowieku w przestrzeni, red. Zbigniew Kadłubek, „FA-art”, Katowice 2007, ISBN 978-83-60406-04-5,
- Piotr Wachenius, Hymny moje domowe, jego wybór, wstęp i oprac. we współpracy z Dariuszem Rott, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Fundacja „Pallas Silesia”, Katowice-Pszczyna 1999, ISBN 83-911767-6-2,
- Anna Memorata, Niech mi daruje Apollo te wiersze: wybór poezji, dokonany przez Kadłubka i Rott, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Katowice-Pszczyna 1998, brak nr ISBN,
- Tobiasz Aleutner, Omnia transeunt – wszystko przemija: jego wiersze metafizyczne i medytacyjne, wybór i przekład z łac. przez Elwirę Buszewicz oraz Zbigniewa Kadłubka, Fundacja „Pallas Silesia”, Towarzystwo Miłośników Ziemi Pszczyńskiej, Katowice-Pszczyna 2002, ISBN 83-914893-6-1,
- Wizerunki wspólnoty: studia i szkice z literatury i antropologii porównawczej, red. z Tadeuszem Sławkiem, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008, ISBN 978-83-226-1790-8,
- 99 książek, czyli mały kanon górnośląski, pod jego redakcją w Księgarni św. Jacka, Katowice 2011, ISBN 978-83-7030-810-0.
Książki napisane po śląsku
Kadłubek stworzył także dzieła w gwarze śląskiej, takie jak:
- Listy z Rzymu, opublikowane w Księgarni św. Jacka, Katowice 2008, ISBN 978-83-7030-619-9,
- Ajschylos: Prōmytojs przibity (śl.), gdzie w tłumaczeniu wprowadza czytelnika w świat klasyki literatury, Kotórz Mały 2013, ISBN 978-83-936190-2-3.
To pierwsze tłumaczenie literatury klasycznej na etnolekt śląski, co czyni je wyjątkowym osiągnięciem językowym.
Przypisy
- Koniec ery Zbigniewa Kadłubka w Bibliotece Śląskiej. Nowym dyrektorem będzie Artur Madaliński [online], slazag.pl, 29.09.2023 r. [dostęp 29.09.2023 r.]
- Zbigniew Kadłubek nowym Dyrektorem Biblioteki Śląskiej. Zastąpił Jana Malickiego. tvs.pl. [dostęp 01.10.2018 r.]
- Prof. Zbigniew Kadłubek nowym dyrektorem Biblioteki Śląskiej w Katowicach. katowice.wyborcza.pl. [dostęp 20.09.2018 r.]
- Pracownik | Pracownik | Uniwersytet Śląski w Katowicach [online], pracownik.us.edu.pl [dostęp 15.11.2017 r.]
- Towarzystwo Literackie im. Teodora Parnickiego | 2013 [online], parnicki.wordpress.com [dostęp 15.11.2017 r.]
- Stowarzyszenie Przyjaciół Uniwersytetu Śląskiego [online], www.sp.us.edu.pl [dostęp 15.11.2017 r.]
- Nominowani 2011 | Nagroda Literacka Gdynia [online], nagrodaliterackagdynia.pl [dostęp 02.12.2015 r.]
- Dr hab. Zbigniew Marian Kadłubek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 26.04.2014 r.]
- Śląska wersja „Prometeusza” autorstwa dr. hab. prof. UŚ Zbigniewa Kadłubka 19.12.2013 r.
- Prometeusz po śląsku jest już do kupienia 20.12.2013 r.
- "Hyfajsos, pamjyntej, co Zyus przikozoł!" – oto "Prometeusz" w śląskim przekładzie 02.10.2013 r.
- Prometeusz po śląsku. Prometeusz był Ślązakiem. Przibitym 11.10.2013 r.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Lidia Grychtołówna | Józef Lepiarczyk | Wojciech Niedziela | Henryk Fros | Krystian Wojaczek | Władysława Magiera | Grzegorz Juras | Antoni Kuśka | Grzegorz Francuz | Krystian Heffner | Robert Enger | Władysław Słowański | Jacek Glenc | Antoni MotyczkaOceń: Zbigniew Kadłubek